مطالعه جدید نشان می‌دهد بسیاری از ژن‌های مرتبط با رفتار سگ‌ها با تفاوت‌های رفتاری انسان‌ها هم ارتباط دارند، هرچند نتایج رفتارها متفاوت است.
سگ‌ها در نژادهای مختلف به خاطر ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری‌شان شناخته شده‌اند، از صدای خاص هاسکی‌ها تا رفتار گله‌داری بورد کول‌ها. محققان تلاش کرده‌اند ژن‌های مرتبط با این رفتارها را شناسایی کنند و از توانایی تولید مثل میان سگ‌ها بهره برده‌اند.
این کار با چالش‌های خاص خود همراه است، زیرا گاهی نمی‌توان رفتار را از ویژگی‌های جسمی نژاد جدا کرد. برای مثال سگ‌های کوچک ممکن است به دلیل احساس تهدید بیشتر، پرخاشگرتر به نظر برسند.
برای غلبه بر این چالش، تیمی از محققان بزرگ‌ترین مطالعه ارتباط ژن و رفتار را روی یک نژاد انجام دادند. با استفاده از جمعیتی بیش از 1,000 سگ گلدن رتریور، آن‌ها تعداد زیادی ژن مرتبط با رفتارهای این نژاد را شناسایی کردند.
درصد بالایی از این ژن‌ها با بخش‌هایی از ژنوم انسان که با تفاوت‌های رفتاری مرتبط است، تطابق داشتند. اما در بسیاری از موارد، این ارتباط‌ها با رفتارهای کاملاً متفاوت بود.
این مطالعه که عمدتاً در دانشگاه کمبریج انجام شد، از داده‌های مطالعه طول عمر گلدن رتریورها استفاده کرد که شامل بیش از 3,000 صاحب سگ بود که سالانه نظرسنجی‌هایی درباره رفتار سگ‌هایشان پر می‌کردند.
بیش از 1,000 نفر از این صاحبان نمونه خون سگ‌های خود را ارائه دادند و محققان از این نمونه‌ها برای اسکن ژنوم سگ‌ها استفاده کردند. سپس این داده‌ها با امتیازهای رفتار سگ‌ها در زمینه‌هایی مانند ترس یا پرخاشگری نسبت به غریبه‌ها یا سگ‌های دیگر مقایسه شد.
با تحلیل داده‌ها، محققان شناسایی کردند که کدام مناطق ژنوم اغلب با واریانت‌های خاص مرتبط هستند. در مجموع، 14 گرایش رفتاری بررسی شد و 12 منطقه ژنومی با رفتارهای خاص مرتبط بودند و 9 منطقه دیگر ارتباط ضعیف‌تری داشتند.
برای بسیاری از این ویژگی‌ها، یافتن ارتباط قوی دشوار بود زیرا گلدن رتریورها سگ‌هایی دوستانه و آرام هستند و معمولاً نمره پایینی در ویژگی‌هایی مانند پرخاشگری و ترس کسب می‌کنند.
این یافته مهم بود، زیرا برخی از همان مناطق ژنومی در مطالعات جمعیت‌های مخلوط نژادی با رفتارهای کاملاً متفاوت مرتبط شده بودند.
برای مثال، دو منطقه مختلف مرتبط با حساسیت لمسی در گلدن رتریورها در یک مطالعه غیرنژادی با علاقه به تعقیب یا پرخاشگری به صاحب مرتبط شده بود.
این موضوع نشان می‌دهد ژن‌ها ممکن است نقش پایه‌ای در شکل‌گیری رفتار داشته باشند اما عوامل ژنتیکی یا محیطی دیگر آن‌ها را به رفتارهای مشخص هدایت می‌کنند.
محققان وقتی به معادل ژن‌ها در انسان نگاه کردند، مشاهده مشابهی داشتند. برای مثال ژنی که نزدیک به locus پرخاشگری سگ‌ها است، در انسان با هوش، عملکرد شناختی، تحصیلات و اختلال افسردگی عمده مرتبط است.
در مجموع، محققان دوازده موقعیت ژنومی را شناسایی کردند که در هر دو گونه با تفاوت‌های رفتاری مرتبط بودند. برخی از آن‌ها منطقی‌تر بودند، مانند منطقه‌ای که در سگ‌ها با ترس مرتبط است و نسخه انسانی آن با اضطراب و عصبی بودن ارتباط دارد.
برخی دیگر پیچیده‌تر بودند، مانند منطقه‌ای نزدیک ژنی به نام ROMO1 که در سگ‌ها با پاسخ به آموزش مرتبط است و در انسان با عملکرد شناختی، افسردگی و تحریک‌پذیری مرتبط شده است.
در نهایت، مطالعه نشان می‌دهد تعدادی ژن عملکرد مشترکی در رفتار دارند که احتمالاً در پستانداران گسترده حفظ شده است، اما در عین حال رفتارهای خاصی که حفظ می‌شوند، حتی در نژادهای مختلف سگ، مشابه نیستند.
برخی محدودیت‌ها هم وجود دارد. امتیازهای رفتاری از صاحبان سگ‌ها گرفته شده که ممکن است رفتار و برداشت‌های خود آن‌ها روی نتایج تأثیر گذاشته باشد. همچنین محیط‌های متفاوت زندگی سگ‌ها می‌تواند نتایج را تحت تأثیر قرار دهد، هرچند جمعیت بزرگ‌تر می‌تواند اثر این عوامل را کاهش دهد.
یکی دیگر از احتمالات این است که بسیاری از واریانت‌ها نوعی انعطاف‌پذیری برای سیستم عصبی ایجاد می‌کنند، اما عوامل ژنتیکی یا محیطی می‌توانند این انعطاف‌پذیری را به مسیرهای رفتاری خاص هدایت کنند.
لازم است توجه شود که عوامل محیطی فقط شامل مواجهه با مواد شیمیایی نیست و تجربه‌های زندگی نیز می‌توانند رفتار را شکل دهند.
