این هفته، آسمان شب شاهد یکی از پدیدههای نادر نجومی خواهد بود. هفت سیاره از جمله مریخ، مشتری، عطارد، زهره، زحل، اورانوس و نپتون در یک خط قرار میگیرند و برخی از آنها حتی با چشم غیرمسلح قابل مشاهده خواهند بود. این رویداد که همراستایی سیارات نام دارد، فرصتی ویژه برای علاقهمندان به نجوم است تا سیارات منظومه شمسی را در یک چینش خاص مشاهده کنند.
پیش از این، در ماه ژانویه، شش سیاره زهره، مریخ، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون همزمان در آسمان ظاهر شدند که توجه بسیاری از مردم را جلب کرد. حالا با پیوستن عطارد به این نمایش کیهانی، تعداد سیارات قابل مشاهده به هفت عدد خواهد رسید. این پدیده تا ۱۵ سال آینده تکرار نخواهد شد.
پدیده نادر همراستایی سیارات در آسمان شب این هفته
دیوید آرمسترانگ، استاد فیزیک در دانشگاه وارویک بریتانیا، اعلام کرده است که در صورتی که شرایط جوی مناسب باشد، میتوان هفت سیاره را در شامگاه جمعه ۲۸ فوریه مشاهده کرد.
وی توضیح داد که چنین همراستایی سیاراتی بسیار نادر است و تا سال ۲۰۴۰ مجدداً تکرار نخواهد شد. علت این پدیده این است که سیارات باید همزمان در یک سمت خورشید قرار بگیرند.
چرا سیارات در آسمان همراستایی میشوند؟
طبق توضیح ناسا، سیارات منظومه شمسی در مدارهای خود به دور خورشید حرکت میکنند و گاهی در موقعیتهایی قرار میگیرند که از دید ناظران زمینی، همراستا به نظر میرسند. این پدیده گاهی شامل همراستایی سیارات با ماه یا ستارگان درخشان نیز میشود.
هنگامی که چنین پدیدهای رخ میدهد، سیارات معمولاً در امتداد یک خط یا قوس در آسمان ظاهر میشوند. این اتفاق به نحوه دید ما از زمین و موقعیت مداری سیارات در صفحه منظومه شمسی وابسته است.
آیا برای مشاهده سیارات به تلسکوپ نیاز داریم؟
در شرایط عادی، سیارههای عطارد، زهره، مریخ، مشتری و زحل با چشم غیرمسلح قابل مشاهده هستند، اما این به معنای آن نیست که در شب ۲۸ فوریه همه سیارات بدون استفاده از ابزار خاصی قابل دیدن خواهند بود.
رصدخانه سلطنتی گرینویچ اعلام کرده است که مشاهده زحل در این تاریخ دشوار خواهد بود زیرا این سیاره در افق جنوب غربی و خیلی پایین قرار دارد و بلافاصله بعد از غروب خورشید ناپدید میشود.
ناسا نیز هشدار داده است که احتمالاً سیاره عطارد بدون تلسکوپ قابل مشاهده نخواهد بود زیرا بسیار کمنور است و در نزدیکی افق قرار دارد.
برای مشاهده نپتون حتماً به تلسکوپ نیاز است زیرا این سیاره بسیار کمنور است. اورانوس نیز تنها در شرایط خاص قابل مشاهده است و به راحتی در میان ستارههای مشابه اطرافش تشخیص داده نمیشود.