در دنیای امروز، گوگل فقط یک ابزار تبلیغاتی نیست؛ بلکه به بستری پنهان برای نفوذ اطلاعاتی، جنگ روانی و تأثیرگذاری هدفمند تبدیل شده است.
در دنیایی که جنگهای ترکیبی و نبردهای رسانهای شدت گرفته، تبلیغات گوگل دیگر فقط یک ابزار بازاریابی ساده نیست؛ بلکه به بستری برای نفوذ اطلاعاتی و تأثیرگذاری بر ذهن مخاطب تبدیل شده است. چیزی که شاید در ظاهر فقط یک آگهی به نظر برسد، در واقع میتواند بخشی از یک بازی پیچیده برای شناسایی و تأثیرگذاری بر کاربران باشد.
در ماههای اخیر، بسیاری از کاربران ایرانی گفتهاند که تبلیغات گوگل در گوشیها و اپلیکیشنها تغییر کرده و حالا بهجای تبلیغ بازی یا فروشگاه، محتوای سیاسی و حتی پیامهای ضدایرانی نمایش داده میشود؛ گاهی هم پیامهایی عجیب مثل «دعوت به همکاری اطلاعاتی» و «فراخوانهای ناشناس» دیده میشود.
این اتفاق فقط نگرانی کاربران عادی را به دنبال نداشته؛ برخی کسبوکارهای ایرانی هم میگویند که دیگر کنترلی روی نوع تبلیغاتی که به مشتریهایشان نمایش داده میشود، ندارند. به گفته آنها، این وضعیت باعث شده تا فضای دیجیتال داخل کشور از کنترل خارج شود.
آنچه این موضوع را پیچیدهتر میکند، شیوه دقیق و هوشمندانه هدفگیری تبلیغات توسط گوگل است. حتی اگر کاربر در حساب کاربری خود وارد نشده باشد، باز هم گوگل از طریق اطلاعاتی مثل موقعیت مکانی (GPS)، شناسه تبلیغاتی دستگاه، علایق رفتاری و حتی نوع و زمان استفاده از اپلیکیشنها، تبلیغات ویژهای برای او نمایش میدهد.
به این ترتیب، برای مثال، کاربری که در یک منطقه خاص زندگی میکند و رفتارهای دیجیتالی خاصی دارد، میتواند دقیقاً در یک زمان مشخص، تبلیغی با محتوای هدفمند و حتی سیاسی ببیند.
در این شرایط، پلتفرمهای تبلیغاتی به ابزاری برای اجرای پروژههای جنگ روانی تبدیل میشوند؛ یعنی جایی که دیگر تبلیغات فقط یک کار تجاری نیست، بلکه وسیلهای است برای تأثیرگذاری اجتماعی و تغییر نگاه مردم.
واقعیت این است که وقتی اطلاعات شخصی کاربران به راحتی قابل ردیابی و تحلیل است، اعتماد به پلتفرمهای بزرگ و بینالمللی سختتر میشود؛ مخصوصاً در کشورهایی مثل ایران که فضای سیاسی پرتنشی دارند.
به همین دلیل است که محدود کردن تبلیغات گوگل نهتنها اقدامی برای مقابله با تهدیدات سایبری محسوب میشود، بلکه تلاشی است برای پس گرفتن کنترل افکار عمومی از دست یک شبکه قدرتمند و بیچهره که میتواند ذهن میلیونها کاربر را به شکل نامرئی تحت تأثیر قرار دهد.