برای نخستینبار، یک رایانه کوانتومی کوچک با موفقیت به مدار زمین رسید تا تواناییهای این فناوری نوین را در شرایط سخت فضا بیازماید.
در گامی بزرگ برای آینده فناوریهای فضایی، یک رایانه کوانتومی مینیاتوری با موفقیت در مدار زمین قرار گرفت. این پروژه پیشرو که زیر نظر فیلیپ والتر، استاد دانشگاه وین، اجرا شده، بخشی از مأموریت ترانسپورتر ۱۴ اسپیسایکس بود که از پایگاه فضایی وندربرگ ایالات متحده پرتاب شد. این رایانه اکنون در ارتفاع ۵۵۰ کیلومتری از سطح زمین در حال گردش است.
هدف از این مأموریت، سنجش عملکرد سختافزارهای کوانتومی در محیط دشوار فضاست؛ جایی که دمای متغیر، تابشهای کیهانی و لرزشهای پرتاب، هر فناوریای را به چالش میکشد. رایانه کوانتومی موردنظر بر پایه فناوریهای نوری و اصول فیزیک کوانتومی طراحی شده و توان مقاومت در برابر چنین شرایطی را دارد.
ماموریت ترانسپورتر ۱۴ خود حامل بیش از ۷۰ محموله مختلف بود که شامل ریزماهوارهها، تجهیزات تحقیقاتی و نمونههای دارویی میشد. این عملیات، نمونهای موفق از هماهنگی پیشرفته میان طراحی علمی، حملونقل فضایی و استقرار دقیق تجهیزات در مدار به شمار میرود.
نمونه رایانه کوانتومی فضایی، نخستین سیستم عملیاتی از این نوع است که برای انجام محاسبات در محیط فضا طراحی شده و میتواند در آینده به ستون فقرات کاربردهایی چون تحلیلهای محیطزیستی، ارتباطات ایمن و پردازش اطلاعات فضایی تبدیل شود.
تیم دانشگاه وین شامل دوازده پژوهشگر، در مدت تنها چهار هفته در یک محیط کاملاً تمیز و کنترلشده، این رایانه را طراحی، مونتاژ و آمادهسازی کردند. پس از گذراندن مراحل فشرده آزمایشهای کنترل کیفیت، این سامانه در کمتر از دو هفته آماده پرتاب شد.
انتظار میرود رایانه طی یک هفته آینده نخستین دادههای خود را از فضا ارسال کند. فیلیپ والتر، مدیر پروژه، این دستاورد را گامی اساسی برای ورود فناوریهای کوانتومی به محیطهای سخت و کاربردهای عملی گسترده در آینده میداند.