قرص مدفوع ، درمانی نوین برای عفونت‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک، اکنون با پیشرفت‌های چشمگیر در بریتانیا، به یکی از امیدهای پزشکی بدل شده است.
تا همین چند سال پیش، کسی تصور نمی‌کرد مدفوع انسان بتواند روزی به عنوان دارو وارد بدن افراد دیگر شود؛ اما حالا پزشکان بریتانیایی با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های پیشرفته، راهی متفاوت و مؤثر برای درمان برخی بیماری‌های مزمن و خطرناک یافته‌اند: ساخت قرص‌هایی از مدفوع اهدایی افراد سالم.
در این روش نوآورانه، کسانی که دارای دستگاه گوارشی سالم و میکروبیوم متعادل هستند، پس از پشت سر گذاشتن آزمایش‌های دقیق پزشکی، مدفوع خود را در مراکز درمانی خاص اهدا می‌کنند. این نمونه‌ها پس از غربالگری و پاک‌سازی، به کمک داروسازان به قرص‌هایی تبدیل می‌شوند که حاوی باکتری‌های مفید برای روده‌اند.
طبق گزارش BBC، پزشکان از این قرص‌ها برای مقابله با میکروب‌های فوق‌مقاوم یا به اصطلاح سوپرباگ‌ها استفاده می‌کنند؛ میکروب‌هایی که آنتی‌بیوتیک‌ها را بی‌اثر کرده‌اند و هر سال جان نزدیک به یک میلیون نفر را می‌گیرند.
دکتر بلر مریک، مسئول اجرای این پروژه در بریتانیا، تأکید می‌کند که روده‌ها به‌نوعی مخزن اصلی میکروب‌های مقاوم در بدن انسان هستند. اگر این باکتری‌ها از روده به دیگر اندام‌ها مثل مجاری ادراری یا جریان خون نفوذ کنند، می‌توانند عفونت‌هایی شدید و حتی مرگبار ایجاد کنند.
جالب‌تر آنکه، پژوهشگران دریافته‌اند قرص‌های مدفوع تنها برای درمان عفونت مؤثر نیستند، بلکه می‌توانند در بهبود طیف وسیعی از مشکلات مانند بیماری‌های التهابی روده (کرون و کولیت)، سندرم روده تحریک‌پذیر، چاقی، افسردگی، و حتی اوتیسم نیز مؤثر واقع شوند. آمارها نشان می‌دهد در موارد ابتلا به عفونت‌های مکرر، تنها یک دوره درمان با این قرص‌ها تا ۸۵ درصد موفقیت داشته است.
روند تولید قرص مدفوع چگونه است؟
- انتخاب اهداکننده:
- افراد باید از نظر سلامت کامل بدنی، گوارشی و روانی تأیید شوند. آزمایش‌هایی مانند HIV، هپاتیت، باکتری‌های بیماری‌زا و سلامت عمومی انجام می‌شود.
- جمع‌آوری:
- مدفوع تازه‌ی اهداکننده ظرف ۶ ساعت جمع‌آوری و به آزمایشگاه منتقل می‌شود تا خواص میکروبی آن حفظ شود.
- پردازش:
- نمونه با محلول‌های استریل رقیق و سپس از طریق فیلترهای دقیق، از ناخالصی‌ها و عناصر ناخواسته پاک‌سازی می‌شود.
- کپسوله‌سازی:
- باکتری‌های مفید به‌صورت پودر یا مایع غلیظ در کپسول‌هایی خاص قرار می‌گیرند که از دو لایه محافظ برخوردارند؛ یکی مقاوم به اسید معده و دیگری مخصوص آزادسازی در روده.
- نگهداری و مصرف:
- این کپسول‌ها در دمای پایین نگهداری می‌شوند تا فعالیت باکتری‌ها حفظ شود. معمولاً بسته به شدت بیماری، بین ۲۰ تا ۴۰ عدد از آن‌ها در طول یک یا چند روز مصرف می‌شود.
این درمان نوین اگرچه در کشورهای مختلفی از جمله آمریکا، کانادا، استرالیا و هلند نیز به‌کار گرفته شده، اما در بریتانیا به مرحله‌ای پیشرفته‌تر رسیده و نتایج مثبتی در پی داشته است. با توجه به سهولت تأمین ماده اولیه و رشد روزافزون نیاز به درمان‌های نوین، به نظر می‌رسد قرص مدفوع به‌زودی جای خود را در دنیای پزشکی جهانی تثبیت خواهد کرد.