هاروارد به کانون جدید مناقشههای دولت ترامپ تبدیل شده است؛ از کاهش سهم دانشجویان خارجی تا تعلیق کمکهای مالی و لغو قراردادهای فدرال.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، در تازهترین اظهارات جنجالی خود به دانشگاه هاروارد تاخت و گفت سهم دانشجویان خارجی در این دانشگاه باید به ۱۵ درصد کاهش یابد. او با انتقاد از اینکه ۳۱ درصد از جمعیت دانشجویی هاروارد را افراد غیرآمریکایی تشکیل میدهند، مدعی شد: «ما دانشآموزانی داریم که میخواهند وارد دانشگاههای برتر شوند اما جا ندارند، چون دانشجوی خارجی داریم.»
اظهارات ترامپ در حالی مطرح شد که هاروارد در برابر خواستههای فزاینده دولت مبنی بر تحویل سوابق کامل رفتاری دانشجویان خارجی مقاومت کرده است. این دانشگاه تاکنون بسیاری از خواستههای مقامات اجرایی را رد کرده و همین موضوع منجر به تشدید تنشها شده است.
در ادامه همین تنشها، دولت آمریکا هفته گذشته مجوز ثبتنام دانشجویان خارجی توسط هاروارد را لغو کرد؛ تصمیمی که البته توسط یک قاضی فدرال به حالت تعلیق درآمد. اما دولت ترامپ عقبنشینی نکرد و روز سهشنبه به وقت محلی، از تمامی آژانسهای فدرال خواست تا قراردادهایشان با این دانشگاه را لغو کنند.
رئیسجمهور آمریکا در اظهارات دیگری ادعا کرد که برخی از دانشجویان خارجیِ هاروارد، «افراطی» هستند و ممکن است تهدیدی برای امنیت کشور باشند. او گفت:
ما میخواهیم بدانیم این افراد از کجا آمدهاند و آیا سابقه خطرناکی دارند یا نه.
آسوشیتدپرس گزارش داد که این اقدام بخشی از فشار چندجانبهای است که دولت ترامپ علیه دانشگاههایی چون هاروارد آغاز کرده است. طبق گزارشها، دولت تاکنون بیش از ۲.۶ میلیارد دلار از کمکهای مالی فدرال به این دانشگاه را تعلیق کرده است.
در گام بعدی، اداره خدمات عمومی آمریکا با صدور نامهای رسمی از آژانسهای دولتی خواسته تا قراردادهای جاری خود با هاروارد را بازبینی کنند و جایگزینهای ممکن را در نظر بگیرند.
تارنمای پولیتیکو نیز فاش کرد که دولت ترامپ در حال بررسی طرحی است که طبق آن، تمامی دانشجویان خارجی متقاضی ورود به آمریکا باید سابقه فعالیتشان در شبکههای اجتماعی بررسی شود. این اقدام که در صورت اجرا، دامنهای بیسابقه خواهد داشت، فرآیند صدور ویزای دانشجویی را به شدت کند خواهد کرد.
بر اساس گزارشها، وزارت امور خارجه آمریکا به سفارتخانهها و دفاتر کنسولی این کشور در سراسر جهان دستور داده فعلاً از انجام مصاحبههای جدید ویزای دانشجویی خودداری کنند.
پولیتیکو در ادامه افزود که این طرح، هرچند به بهانه مقابله با تروریسم و یهودستیزی طراحی شده، اما جزئیات اجرایی آن همچنان مبهم است. به عنوان نمونه، مشخص نیست آیا صرفاً پست کردن عکس پرچم فلسطین در شبکههای اجتماعی میتواند دلیلی برای رد درخواست ویزا تلقی شود یا خیر.
این اقدامات که با انتقاد گسترده محافل علمی و دانشگاهی آمریکا روبهرو شده، بخشی از سیاستهای سختگیرانه دولت ترامپ علیه مهاجرت و آزادیهای آکادمیک به شمار میرود. ناظران هشدار دادهاند که چنین رویکردهایی میتواند به کاهش جذابیت دانشگاههای آمریکایی برای نخبگان بینالمللی و لطمه به اقتصاد آموزشی این کشور منجر شود.