روز پسر فرصتی است برای توجه بیشتر به نیازهای تربیتی و روانی پسران، نسلی که آینده هر جامعه‌ای بر شانه‌های آن‌ها بنا می‌شود.
روز پسر یا به‌طور دقیق‌تر روز جهانی کودک پسر، یکی از مناسبت‌های نوظهور در تقویم‌های فرهنگی جهان است که طی سال‌های اخیر در برخی کشورها مورد توجه قرار گرفته است. این روز با هدف افزایش آگاهی درباره نیازها، چالش‌ها و مسائل خاصی که پسران در مسیر رشد با آن مواجه‌اند، پایه‌گذاری شده است.
در سال ۱۴۰۴، این روز مصادف است با:
- تقویم شمسی: جمعه، ۲۶ اردیبهشت
- تقویم میلادی: Friday, May 16, 2025
- تقویم قمری: ۱۸ ذوالقعده ۱۴۴۶
چرا به روز پسر نیاز داریم؟
در حالی که در یک دهه گذشته توجه جهانی به دختران و مسائل مربوط به آن‌ها افزایش یافته، حالا وقت آن رسیده که نگاه جامعه به پسران نیز دقیق‌تر و آگاهانه‌تر شود. پسران در بسیاری از جوامع، به‌ویژه در طبقات اجتماعی محروم، با چالش‌هایی نظیر نداشتن الگوی مناسب، ضعف در دسترسی به آموزش با کیفیت، اختلالات رفتاری و فشارهای اجتماعی برای تطابق با کلیشه‌های جنسیتی مواجه‌اند.
هدف از نامگذاری روز پسر چیست؟
نامگذاری این روز به پیشنهاد دکتر جروم تلوکسینگ، بنیان‌گذار روز جهانی مرد انجام شد؛ با این هدف که مسائلی نظیر سلامت روانی، تربیتی، هویتی و اجتماعی پسران در سطح جهانی مورد توجه قرار گیرد. در واقع، این روز پیامی جدی دارد: برای تربیت مردانی مسئول، نخست باید پسرانی سالم، آگاه و با اعتمادبه‌نفس پرورش دهیم.
چالش‌هایی که پسران با آن روبه‌رو هستند
براساس داده‌ها و پژوهش‌های اخیر، برخی از مهم‌ترین مسائل پسران در دوران رشد عبارت‌اند از:
- احتمال بالاتر در ناتوانی‌های یادگیری نسبت به دختران
- شیوع بیشتر اختلال‌هایی مانند بیش‌فعالی (ADHD)
- نرخ بالاتر قربانی شدن در جرایم خشن
- پیشرفت تحصیلی ضعیف‌تر در مدرسه
- نرخ نگران‌کننده خودکشی در میان نوجوانان پسر
- کمبود الگوی مردانه در خانواده، به‌ویژه در خانواده‌های تک‌والد
روز پسر در ایران باستان
شاید جالب باشد بدانید که در تقویم ایران باستان نیز روزی به نام پسر وجود داشته است. بر اساس روایات، ۲۶ شهریور ماه، روز تولد کمبوجیه، پسر کوروش بزرگ، به‌عنوان روز پسر در زمان هخامنشیان شناخته می‌شد. هرچند این مناسبت با گذر زمان از یادها رفته، اما می‌توان از آن به‌عنوان نشانه‌ای از توجه دیرینه به جایگاه پسران در فرهنگ ایرانی یاد کرد.
چرا باید روز پسر را جدی بگیریم؟
در جهانی که نابرابری‌ها، فقر، اعتیاد، خشونت و بحران‌های روحی نوجوانان را احاطه کرده، بی‌توجهی به نیازهای پسران می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری برای آینده جامعه به‌همراه داشته باشد. ایجاد فضایی امن و حمایتگر برای رشد پسران، تقویت مهارت‌های زندگی، آموزش همدلی، و ساختن الگوهای رفتاری مثبت، اقداماتی است که امروز باید آغاز شود، نه فردا.
جمع‌بندی: پسران، آینده‌سازانی فراموش‌شده؟
بسیاری از جوامع هنوز درگیر کلیشه‌هایی هستند که پسران را موجوداتی قوی، مستقل و بی‌نیاز از توجه عاطفی می‌دانند. روز پسر فرصتی‌ست برای شکستن این نگاه و بازاندیشی در تربیت نسل مردان آینده. نسلی که اگر با مهر، آموزش، ارزش‌گذاری و راهنمایی مناسب رشد کند، می‌تواند ستون‌های محکمی برای ساختن جهانی بهتر باشد.