روز کارگر ، فرصتی برای پاسداشت تلاش قشر زحمتکش جامعه است که هر ساله در روز 11 اردیبهشت ماه در ایران نیز گرامی داشته میشود.
در تقویم رسمی کشورمان، 11 اردیبهشت به عنوان روز جهانی کارگر شناخته میشود؛ روزی که نهتنها در ایران، بلکه در بسیاری از کشورها به احترام قشر کارگر برگزار میشود. این روز، فرصتی است برای قدردانی از زحمات میلیونها زن و مردی که ستونهای اصلی اقتصاد و تولید را شکل میدهند.
خاستگاه این روز به رویدادی تاریخی در ایالات متحده بازمیگردد. در نخستین روز ماه مه سال 1886، کارگران شهر شیکاگو دست به اعتراض گستردهای زدند تا ساعت کاری را از 10 ساعت به 8 ساعت کاهش دهند و نسبت به دستمزدهای ناچیز خود اعتراض کنند.
اعتصابی که چهار روز به طول انجامید و در روز چهارم با خشونت پلیس روبهرو شد. در پی تیراندازی و سرکوب، شماری از معترضان کشته و زخمی شدند و چهار تن از آنان نیز در دادگاهی بحثبرانگیز به اعدام محکوم شدند.
خبر این وقایع، بازتاب گستردهای در جهان داشت و به تدریج موجب شد تا اول ماه مه به عنوان نماد مقاومت و اتحاد کارگران در سراسر جهان شناخته شود. اکنون، این روز در بسیاری از کشورها (بهجز ایالات متحده، کانادا و چند کشور محدود دیگر) با مراسمهای مختلفی همراه است.
در ایران نیز طبق ماده 63 قانون کار، روز 11 اردیبهشت به عنوان تعطیل رسمی برای کارگران شناخته شده است. این تعطیلی صرفاً مختص کارگران تحت پوشش قانون کار است و شامل ادارات دولتی، بانکها یا مدارس نمیشود. اما کارفرمایان موظفاند این روز را برای کارگران تعطیل اعلام کنند و حقوق روزانه آنان را مانند روزهای تعطیل رسمی پرداخت نمایند.
چنانچه کارگران در این روز به هر دلیل مشغول به کار باشند، حضور آنها باید با توافق طرفین بوده و دستمزد آن نیز مطابق قوانین مربوط به کار در روز تعطیل و با نرخ اضافهکاری محاسبه گردد.
روز جهانی کارگر یادآور تلاش تاریخی یک طبقه برای رسیدن به عدالت، حقوق برابر و شرایط کاری انسانیتر است؛ روزی برای به یاد آوردن اینکه چرخهای توسعه بیوقفه، همواره بر دوش این قشر فهیم و پرتلاش میچرخند.